- Βαφειάδης, Μάρκος
- (Θεοδόσια, Μικρά Ασία 1906 – Αθήνα 1992). Ηγετική μορφή της Ελληνικής Αντίστασης (1941-44) και βουλευτής (1989-92). Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή πέρασε στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα στη Θεσσαλονίκη. Στη συνέχεια πήγε στην Καβάλα και εργάστηκε σε εργοστάσια καπνών. Το 1924 έγινε μέλος της κομουνιστικής νεολαίας. Όταν εκπλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία, έγινε γραμματέας της νεολαίας στη Θεσσαλονίκη και αργότερα εξελίχθηκε στην ιεραρχία του κόμματος και έγινε επαγγελματικό στέλεχος. Στη δεκαετία 1930-40 συνελήφθη πολλές φορές για την πολιτική του δράση και εξορίστηκε από τη δικτατορία Μεταξά στον Άη Στράτη, απ’ όπου δραπέτευσε.
Το 1943 βγήκε στο βουνό ως καπετάνιος της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας και παρέμεινε μέχρι τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Στο δεύτερο αντάρτικο (1946) ο Β. ανέβηκε πάλι στο βουνό, ύστερα από υπόδειξη του Νίκου Ζαχαριάδη. Οργάνωσε μαζί με άλλους το γενικό αρχηγείο. Στα επόμενα χρόνια διαφώνησε σε πολλές περιπτώσεις με τον Ζαχαριάδη και το κόμμα (3η Ολομέλεια). Παρά τις διαφωνίες του, ο Ζαχαριάδης επέμενε να είναι ο Β. ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης του βουνού (δημοκρατική κυβέρνηση, 1948), ενώ την ίδια περίοδο διέδιδε ότι ήταν άρρωστος, τρελός κλπ. Στην 5η Ολομέλεια του 1949, του ζήτησαν να σταματήσει τις διαφωνίες, αλλά ο Β. αντίθετα τις υπέβαλε και γραπτώς. Χαρακτηρίστηκε τιτοϊκός και πράκτορας και απομακρύνθηκε στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Η 6η Ολομέλεια τον αποκατέστησε, αλλά η 8η το 1958 τον καθαίρεσε πάλι και τον διέγραψε. Έζησε στην πρώην Σοβιετική Ένωση, όπου παντρεύτηκε και απέκτησε έναν γιο. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1983. Πρώτη του ενέργεια ήταν να συναντηθεί με τον πρώην αντίπαλό του στην περίοδο του εμφυλίου αντιστράτηγο Θρασύβουλο Τσακαλώτο, σε μια συμβολική ενωτική κίνηση. Το 1989 και το 1990 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ. Τα απομνημονεύματά του κυκλοφόρησαν σε τρεις τόμους.
Ο Μάρκος Βαφειάδης εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ το 1989 και το 1990 (φωτ. από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»).
Dictionary of Greek. 2013.